تأثیر ابعاد عرفانی مکتب امام راحل بر سلوک، منش و شخصیت شهید سلیمانی
تاریخ انتشار: ۱۳ دی ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۴۳۸۱۷۳
«غلامرضا جلالی» عضو سابق هیأت علمی پژوهشگاه علو م و فرهنگ اسلامی در یادداشتی به بررسی ابعاد عرفانی مکتب امام راحل(ره) و تأثیر آن بر سلوک و مشی سردار شهید سلیمانی پرداخت.
در این یادداشت آمده است: ما می توانیم بزرگترین ویژگی‌های شخصیت شهید سلیمانی را در چند نکته خلاصه کنیم که شامل عبور از خود، حماسه‌سازی در مسیر تمدن‌سازی و مهرورزی با دامنه جهانی است که ریشه همه این ویژگی‌ها را می‌توان در آموزه‌های عرفانی امام خمینی(ره) جستجو و پیدا کرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
امام راحل بر این باور بود که در سیر الهی و عرفانی انسان، بیداری قدم اول است. در عرفان امام خمینی(ره) عزم است بر ترک معاصی، تهذیب نفس، سیر و سلوک و دوری از مدح و ثنای نفس. اینها مراحل انسان‌سازی در مکتب عرفانی امام راحل است اما امام، عرفان را جدای از حضور در صحنه‌های مختلف اجتماعی نمی داند، بلکه آن را وسیله ای برای تحوّل و اصلاح جامعه و مردم معرفی می کند.
به بیان دیگر، عرفان امام برای زندگی و مسئولیت پذیری است. ایشان این نکته را به اثبات رساند که جایگاه واقعی عرفان، در تلاش فردی نیست بلکه حاکمیت خداوند باید در تمام جنبه‌های زندگی انسان و تمامی روابط اجتماعی و تمدنی او لازم است و باید بر اساس قوانین و سنّت های الهی بنا شود.
در عرفان امام خمینی(ره) محور انسان سازی، جامعه سازی و به دنبال آن تمدن‌سازی، چیزی جز محبت و مهرورزی نیست و سر چشمه مهرورزی انسان، دوستی او با خداوند است که آن دوستی سرآغاز همه نیکی‌ها است. از نظر ایشان ما از معرفت حق و از دوستی او بی بهره ایم و دوستی او را با دوستی بندگان قیاس می کنیم.
امام معتقد بودند عارف وقتی رحمت حق را به قلب خویش رسانید، باید با چشم مهربانی و لطف به بندگان الهی نظر کند و خیر و صلاح همه را خواستار باشد و انبیا نیز به سعادت فردی و اجتماعی همه افراد نظر داشته اند.
امام خمینی(ره) پس از انسان سازی، برای جامعه سازی ابتدا حکومت دینی تاسیس کرد و برای برقراری این حکومت و ماندگاری آن در تاریخ، وارد میدان سیاست شد و جامعه را سرپرستی کرد. در پی جامعه سازی امام نیز جوانانی سرشار از معرفت اللّه و سرا پا عاشق لقاء اللّه و با تمام وجود داوطلب برای شهادت و جان‌نثاری برای اسلام که پیران هشتاد ساله و سالکان کهنسال به جلوه ای از آن نرسیده اند، پدیدار شدند. امام این امر را ناشی از دست غیبی و دستگیری الهی و تصرّف ربوبی می داند.
شهید سلیمانی نیز در شمار این جوانان برومند بود. او تحت تاثیر این آموزه ها قرار گرفت و توانست در میدان کنش های فردی و اجتماعی بسیار سنگین، عزم و اراده و کندوکاو معنوی خود را آغاز و طی چند دهه، هفت وادی عشق را در سیر و سلوک جهانی خود درنوردد. او از وادی طلب آغاز و به وادی عشق و معرفت و استغنا و وحدت دست یافت و پس از پشت سر گذاشتن وادی حیرت، به فقر و فنا رسید.
مولوی در این زمینه میگوید:
هیچکس را تا نگردد او فنا نیست ره در بارگاه کبریا
گرچه آن وصلت، بقا اندر فناست لیک در اول فنا اندر بقاست
چیست مواج فلک؟ این نیستی عاشقان را مذهب و دین، نیستی
نیستی هستت کند، ای مرد راه نیست شو تا هست گردی از اله
و در جای دیگر میگوید:
تا تو پیدایی، خدا باشد نهان تو نهان شو تا که حق گردد عیان
چون بر افتد از جمال او نقاب از پس هر ذره تابد آفتاب
بالاترین دستاورد حاج قاسم در این سیر و سلوک معنوی، چیزی جز عنصر محبت و عشق جانسوز الهی نبود که در همه رفتار و گفتار او نمود و ظهور یافت. عنصری که از دیدگاه خواجه نصیرالدین طوسی تمدن ساز است و همین عشق الهی سخنان شور انگیزی را به زبان سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی جاری می کرد.
بر این اساس و با توجه به دامنه عملکرد، مهرورزی حاج قاسم از مرزها در گذشت. او در این مسیر و در جهت دستیابی به معنی، توانست تمام قاب‌های صورت را در هم شکند و از تمام تعینات باز دارنده عبور کرد. شهید سلیمانی در میان همه مذاهب اسلامی و حتی میان پیروان ادیان مختلف، به نماد واقعی یک انسان شجاع، خلّاق و در مسیر پشتیبانی از همه انسانهای ستم‌دیده، شناخته شد.
شهید سرافراز سلیمانی از مجرای تمسک به ولایت انسان کامل و توجه به نیایش، به این جایگاه بلند دست یافت. در این رابطه آخرین دست‌نوشته شهید سلیمانی که در فرودگاه بغداد و پیش از شهادتش نگاشته شده قابل توجه است:
خداوندا مرا بپذیر، خداوندا عاشق دیدارتم، همان دیداری که موسی را ناتوان از ایستادن و نفس کشیدن نموند. خداوندا مرا پاکیزه بپذیر
شهید سلیمانی اهل نیایش و مناجات بود. امام خمینی(ره) نیز در ضرورت توجه به ادعیه می‌فرماید: این ادعیه انسان را از این ظلمت بیرون میبرد. وقتی که از این ظلمت بیرون رفت، انسانی میشود که برای خدا کار میکند؛ کار میکند اما برای خدا، شمشیر میزند برای خدا، مقاتله میکند برای خدا، قیامش برای خداست
بیشتر ما با صدای رمز آلود امام در قرائت مناجات شعبانیه آشنایی داریم: الهی هب لی کمال الانقطاع الیک و أنر ابصار قلوبنا بضیاء نظرها الیک حتی تخرق ابصار القلوب حجب النور فتصل الی معدن العظمة و تصیر ارواحنا معلّقة بعزّ قدسک.
خدایا! کمال دلبستگی به خودت را به من عطا فرما و دیدگان دل ما را با پرتو نورانیت نظر به سوی تو، نورانی فرما تا دیده دلها حجابهای نور را بدَرَد و به معدن عظمت و بزرگیات برسد و روحهای ما را به درگاه عزّ قدس تو درآویزد. بارالها! مرا از جمله کسانی قرار ده که صدایشان زدی، اجابت کردند و به ایشان نظر کردی، پس در برابر جلال تو مدهوش شده، پس در سرّ با آنان سخن گفتی و آنان آشکارا برای تو عمل کردند.
در کنار مناجات و نیایش، عامل دیگری که در عرفان امام راحل وجود دارد فهم روشن عمق و دامنه حماسه امام حسین علیه السلام است. در مکتب امام از این راه است که عمیقترین پیوند میان حماسه و عرفان به ظهور رسیده است.
این پیوند جاودانه، آن حقیقت را برای همیشه زنده نگه داشته و در هر زمان برای احقاق حق و ابطال باطل الگو گردید. امام خمینی(ره) به شکل عملی همگان را به این باور رساند که تکرار صحنه‌های حماسی نظیر عاشورا امری ممکن است و اولین قدم آن است که رویارویی با ظلم و ظالمان با اتکا به قدرت لایزال الهی، امری ممکن و قریبالوقوع خواهد بود.
پایان پیام/ح
منبع: فارس
کلیدواژه: شهیدالقدس اندیشه های امام راحل شهید سلیمانی امام خمینی ره عرفان امام امام راحل برای خدا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۴۳۸۱۷۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
توازن قدرت جدید در جهان برخاسته از تئوری‌های امام راحل است
به گزارش خبرگزاری مهر، آیت الله علیرضا اعرافی در دیدار وح الله دهقانی فیروز آبادی معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رییس جمهور که در دفتر مدیر حوزه‌های علمیه کشور برگزار شد، اظهار کرد: در انقلاب اسلامی دو عنصر علم و فناوری و روحیه معنوی از اهمیت بسیاری برخوردار است.
وی با اشاره به اینکه پیروزی وعده صادق و توازن قدرت جدید در جهان برخاسته از تئوری‌های اصیل امام راحل است، مطرح کرد: در طول این مسیر نقش حوزه علمی و دانشی بسیار مهم بوده است.
مدیر حوزه‌های علمیه کشور با بیان اینکه حرکت علمی باید همراه با روح تمدنی انقلاب اسلامی باشد، عنوان کرد: برای تحقق این هدف نیازمند پیگیری و مطالبه‌گری هستیم.
وی اضافه کرد: با یک فکر و بررسی اساسی باید به یک برنامه دقیق برسیم که چگونه می‌توان روح تمدنی انقلاب اسلامی را در مباحث علمی مختلف جاری کنیم.
آیت الله اعرافی با اشاره به اینکه اگرچه این یک موضوع پیچیده است، ولی باید گام به گام به سمت آن برویم، خاطرنشان کرد: با این منطق باید در عرصه بین المللی کردن دانشگاه‌های کشور نیز اقداماتی انجام می‌شد.
نقش مهم علم و فناوری در معادلات امروز دنیا
در ابتدای این دیدار، روح الله دهقانی، معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رییس جمهور با اشاره به جایگاه علم و فناوری در معادلات امروز دنیا اظهار کرد: عملیات «وعده صادق» دو ویژگی داشت. یکی دارا بودن فناوری واقعی و دوم شجاعت در استفاده فناوری.
معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رییس جمهور علم و فناوری را یکی از مهم‌ترین ارکان پیشرفت، توسعه و رشد کشور عنوان کرد و افزود: علم در گذشته بیشتر جنبه زینتی داشت. بعد از انقلاب صنعتی، علم یک محصول داد که عبارت از فناوری بود. غرب از این محصول علم برای بهره کشی از طبیعت و ثروت آفرینی استفاده کرد، اما در دهه‌های اخیر علم از عوامل ایجاد اقتدار و قدرت آفرین است.
دهقان با اشاره به اهمیت علوم اجتماعی اظهار کرد: از سال گذشته سعی کردیم به فضای تولید علوم اجتماعی بیشتر توجه کنیم.
اعلام محدودیت های ترافیکی پایان هفته در جاده های شمالی کشور